เกียรติยศแห่งชัยชนะ
โล่พระราชทาน / ถ้วยพระราชทาน
กัณฐ์เกษม จาวยนต์/ เอกพงษ์ ศรีกลิ่น : เรียบเรียง


พ.ศ. ๒๕๐๗ โล่พระราชทาน
งานประเพณีแห่พระแข่งเรือฯ อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร สนามแข่งเรือแม่น้ำหลังสวน ได้รับพระราชทาน โล่รางวัล จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดอุลยเดช และสมเด็จพระนางจ้าสิริกิดิ์ พระบรมราชินีนาถ เพียงแห่ง เดียวในประเทศไทย
ความเป็นมาของโล่พระราชทานนั้น ในปี พ.ศ. ๒๕๐๖ นายถ้วน พรหมโยธา ข้าราชการกรมโยธาธิการ ซึ่งเป็น ชาวจังหวัดชุมพรได้กราบบังคับทูลขอพระราชทาน โล่รางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาว ๓๒ ฝีพาย และโล่รางวัลชนะเลิศประกวดเรือประเภทสวยงาม จากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลฯ และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เมื่อทั้งสองล้นเกล้าฯ มีพระบรมราชานุญาตแล้ว สำนักพระราชวังได้แจ้งให้จังหวังหวัดชุมพรและคณะกรรมการจัดงานประเพณีแห่พระแข่งเรือ อำเภอหลังสวน ส่งตัวแทนไปรับ ทางจังหวัดชุมพร จึงขอความกรุณาให้ พลเอกครวญ สุทธานินทร์ นายทหารราชองครักษ์ (อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม อดีตรองประธานรัฐสภา เเละอดีตประธานคณะกรรมการการรถไฟแห่งประเทศไทย) เลือดเนื้อเชื้อไขชาวอำเภอหลังสวน เป็นตัวแทนเข้าไปรับพระราชทานโล่รางวัลจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลฯ และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พร้อมทั้งได้อันเชิญโล่พระราชทานมายังอำเภอหลังสวน โดยขบวนรถไฟเที่ยวพิเศษในวันที่ ๒๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๐๗ ทันการแข่งขันเรือยาวประเพณีในปี พ.ศ. ๒๕๐๗ ซึ่งจัดขึ้นในระหว่างวันที่ ๒๒ - ๒๕ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๐๗)
การจัดงานในปี พ.ศ. ๒๕๐๗ นายมังกร วรวิสุทธิสารกุล คหบดีคนหนึ่งของอำเภอหลังสวนเป็นประธานกรรมการ ร่วมกับคณะกรรมการฝ่ายต่างๆ จัดงานประเพณีได้อย่างยิ่งใหญ่ เพื่อให้สมพระเกียรติ และด้วยความสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของล้นเกล้าทั้งสองพระองค์ ซึ่งได้มีการถ่ายทำภาพยนตร์ไว้ด้วย เมื่อเสร็จสิ้นการจัดงานแล้ว นายส่ง มีมุฑา ผู้ว่าราชการจังหวัดชุมพรในสมัยนั้น พร้อมด้วยนายมังกร -นางดือนสิริ วรวิสุทธิสารกุล นายบุญฤทธิ์ พรหมมาศ นายชิต เทศพิทักษ์ นายชื่น รัตนราช นายวงศ์ เชาวนกวี นายกวยฮุย แซ่เอี้ยวเป็นตัวแทนคณะกรรมการจัดงานเข้าเฝ้า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ เพื่อทูลเกล้าถวายฟิล์มภาพยนตร์ที่ได้ถ่ายทำในงานประเพณีแห่พระเเข่งเรือชิงโล่พระราชทาน ประจำปี พ.ศ. ๒๕๐๗ พร้อมด้วยได้ทูลเกล้าถวายเงินรายได้จากการจัดงาน จำนวน ๑๐,๐๐๐ บาท โดยเสด็จพระราชกุศลตามพระราชอัธยาศัย
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้ทรงมีพระราชดำรัสกับคณะที่เข้าเฝ้าความตอนหนึ่งว่า
"......ขอให้ร่วมรักสามัคคีให้ งานประเพณีอยู่ยังยืนตลอดไป"
โดยได้ทรงพระราชทานโล่ให้เป็นรางวัลการแข่งขันเรือยาวประเพณีของอำเภอหลังสวน และให้ชาวปักษ์ใต้ในทุกจังหวัด มีสิทธิเข้าร่วมแข่งขันชิงโล่นี้ด้วย (ตามหนังสือที่ รล.๐๐๐๒/๓๐๒๐ ลงวันที่ ๑๘ กันยายน ๒๕๐๗)


ถ้วยพระราชทาน "ถ้วยยอดทอง"
ปี พ.ศ. ๒๕๒๒ คณะกรรมการจัดงานประเพณีแห่พระแข่งเรือชิงไล่พระราชทาน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร ได้จัดการแข่งขันเรือยาว โดยเพิ่มเรือประเภท ข. ขึ้นมาอีกประเภทหนึ่ง มีวัตถุประสงค์ เพื่อสนับสนุนฝีพายในท้องถิ่นให้ พัฒนาฝีมือและความสามารถ และในปีนั้น นายชัด รัตนราช (อดีตผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส และอดีตผู้ตรวจราชการกระทรวงมหาดไทย) เลือดเนื้อเชื้อไขชาวอำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร ได้กราบบังคมทูลขอพระราชทาน "ถ้วยยอดทอง" พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ ทรงมีพระบรมราชาชานุญาต พระราชทานถ้วยยอดทองให้เป็นรางวัลชนะเลิศของการแข่งขันเรือยาวประเภท ข. สนามแข่งเรือยาวแม่น้ำหลังสวน
ซึ่งนายชัด รัตนราช เป็นผู้ว่าฯ ที่ให้ความสนใจทุ่มเทในเรื่องเรือยาวเป็นอย่างมาก สมัยที่ดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดนราธิวาส ได้เคยนำชุดฝีพายของพี่น้องชาวตำบลแหลมทราย อำเภอหลังสวน ไปพายถวายหน้าพระที่นั่ง ในเทศกาลงานแข่งเรือกอและประจำปี พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ และ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ ฯ ทรงทอดพระเนตรการแข่งขัน ซึ่งพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้ตรัสเรียกผู้ว่าราชการชัด รัตนราช ว่า "ผู้ว่าฯเรือยาว"

ถ้วยพระราชทานใหม่ ปี ๒๕๔๓
คณะกรรมการจัดงานประเพณีแห่พระแข่งเรือชิงโล่และถ้วยพระราชทาน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร ประจำปี ๒๕๔๓ โดยมี ดร.ธีรัชฌานนท์ เจียมวิจิตร คหบดีเลือดเนื้อเชื้อไขชาวอำเภอหลังสวน ที่มีความรักผูกพ้นกับภูมิลำเนาบ้านเกิดและวัฒนธรรมประเพณีอันเก่าแก่และมีคุณค่าของลุ่มน้ำหลังสวน ได้เป็นประธานคณะกรรมการ ดำเนินการจัดงาน พร้อมด้วยคณะกรรมการ ได้ขอพระราชทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลเกียรติยศ สำหรับการแข่งขันเรือ ยาวและกิจกรรมการประกวดต่างๆในงานประเพณีจากพระบรมวงศ์เพิ่มเติม ซึ่งได้รับพระมหากรุณาธิคุณ ดังนี้ (พระราชอิสริยยศและพระฐานันดรศักดิ์ในขณะนั้น)
- ๑. สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร พระราชทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศการประกวดเรือพระบก
- ๒. สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระราชทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศการประกวดเรือพระน้ำ
- ๓. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี พระราชทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศ การประกวดกองเชียร์ริมฝั่ง
- ๔. พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา ประทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาวประเภทฝีพายเรือนักเรียน
- ๕. หม่อมเจ้าสิริวัณวรี มหิดล ประทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศการแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน


พ.ศ. ๒๕๔๖ ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตน์ราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี ได้ประทานถ้วยรางวัล เพื่อเป็นรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาวประเภท เจ้าหน้าที่และผู้นำท้องถิ่น
พ.ศ.๒๕๔๘ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ ได้ประทานถ้วยรางวัลเพื่อเป็นรางวัลขนะเลิศกองเชียร์ริมฝั่ง (พลังมวลชน)

พ.ศ. ๒๕๖๑ โล่และถ้วยพระราชทานปัจจุบัน
ในปัจจุบัน (ภายหลังพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๖๐) งานประเพณีแห่พระแข่งเรือขึ้นโขน-ชิงธง ชิงโล่และถ้วยพระราชทาน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๖๑ เป็นต้นมา ได้รับพระราชทานโล่และถ้วยรางวัล จากพระบรมวงศ์ ใน รัชกาลที่ ๑๐ ครบทุกพระองค์ ดังนี้
- สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระราชทานโล่รางวัลชนะเลิศการประกวดเรือประเภทสวยงาม
- พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือขาวประเกท ก (๓๐-๓๒ ฝีพาย) ผีพายทั่วไป
- สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาวประเกท ข (๓๐-๓๒ ฝีพาย) ฝีพายในจังหวัดชุมพร
- สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาว ประเภทเรืออนุรักษ์ (เรือขุด)
- สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการประกวดเรือพระ ประเภทเรือพระบก
- สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสว่างควัฒน วรขัตติยราชนารี พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาว ประเภทฝืพายภายในตำบล
- สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสว่างควัฒน วรขัตติยราชนารี พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการประกวดเรือพระประเภทเรือพระน้ำ
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าพัชรกิตติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการแข่งขันเรือยาว ประเภทนักเรียนและเยาวชน
- สมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าสิริวัณณรี นารีรัตนราชกัญญา พระราชทานถ้วยรางวัลชนะเลิศการแข่งขังขันกีฬาพื้นบ้าน
- สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร พระราชทาน ถ้วยรางวัลชนะเลิศ การประกวดกองเชียร์ริมฝั่ง
ชาวอำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร ล้วนสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ ของล้นเกล้าฯ ทั้ง ๒ พระองค์ และพระบรมวงศ์ทุกพระองค์ นับเป็นมหามิ่งมงคล และปลาบปลื้มปีติเป็นล้นพ้น
การจัดการงานประเพณีแห่พระแข่งเรือขึ้นโขนชิงธงชิงโล่และถ้วยพระราชทาน อำเภอหลังสวน จังหวัดชุมพร ในทุกๆปี จึงมีเป้าหมายหนึ่งที่สำคัญเพื่อแสดงองออกถึงความจงรักภักดีและเฉลิมพระเกียรติยศ พระบาทชมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพระบรมวงศ์ทุกพระองค์